برنامه ریزی توسعه بوم گردی

✔مرجان آدم کاشانی**

امروزه بوم گردی ، گونه ای  از گردشگری پست مدرنیسم مورد توجه و به دلیل نقشی که در دستیابی به اهداف توسعه ملی و محلی ایفا می کند باید بر اساس مفهوم پایدار شکل بگیره و نیاز به برنامه ریزی در این نوع از گردشگری امری حیاتی ست .

در این راه و اهداف ،مجموعه ای از بازیگران با علایق و گرایش های مختلفی که دارند به دو گروه اصلی سازمان دهی می شوند ؛

☑️گروه اول ؛ بازیگران اصلی که نقش کلیدی به عهده دارند و  شامل :
🔴جامعه محلی

🟡فعالان گردشگری

🟢مجموعه ای از سازمان های دولتی و غیر دولتی

🔵 و سازمان های بین المللی می باشند .

☑️دومین گروه که بازیگران حامی در آن نقش دارند که شامل:

1️⃣سرمایه گذاران

2️⃣دانشگاهیان

3️⃣گردشگران

⚜️گتز در سال (۱۹۹۱) رویکرد برنامه ریزی بوم گردی رو مطرح کرد .

این رویکرد ها شامل:

✅رویکرد جامع شناختی :

بوم گردی مقوله ای اجتماعی است .

در این رویکرد برای توسعه بوم گردی ،مواردی چون حداکثر منافع اقتصادی و اجتماعی برای افراد محلی.حداکثر رضایت علاقمندان به بوم گردی با فراهم کردن تجربیات متمایز برای آنها و احترام به فرهنگ محلی را در نظر می گیرند.

☑️رویکرد اقتصادی:

این رویکرد بوم گردی را به عنوان یک صنعت در نظر می گیرد و با نگرش اقتصادی ،بر توسعه و بازاریابی تاکید دارد و در نهایت در رویکرد اقتصادی ،به این موضوع که چه کسانی از توسعه بوم گردی سود برده یا زیان می بینند ،توجهی نمی شود.

✅رویکرد مبتنی بر اجتماع محلی:

این رویکرد به دنبال توانمند سازی مردم . افزایش مشارکت ساکنین در فرایند تصمیم گیری و توزیع در آمد بوم گردی است.

رویکرد اجتماعی نسبت به بوم گردی ،نوعی برنامه ریزی از پایین به بالاست که به توسعه در اجتماع تأکید می ورزد .

☑️رویکرد فضایی_کالبدی :

در این رویکرد ،ابعاد بوم گردی همراه با نیازهای ناشی از آن برای توسعه در نظر گرفته می شود تا آثار منفی گردشگری بر محیط زیست به حداقل برسد.

✅رویکرد جامع و یکپارچه :

رویکرد جامع بر این نکته تأکید دارد که اهداف،سیاست ها و راهبرد های توسعه بوم گردی باید بر اساس درک  جامع از چگونگی عملکرد بوم گردی اتخاذ شود اگر چه بوم گردی در راستای اهداف کلی توسعه پایدار عمل می کند اما گاهی تضاد در مفهوم توسعه پایدار سبب میشه که هماهنگی لازم بین این دو به وجود نیاید.

☑️رویکرد توسعه پایدار:

در برنامه ریزی توسعه پایدار  ،،تمامی مولفه ها در چهار نظام:
محیطی
اجتماعی

فرهنگی
اقتصادی و کالبدی باید مورد توجه قرار گیرد .

✅رویکرد مدیریت استراتژیک :

این رویکرد با تعیین چشم انداز،اهداف و راهبردها ،نقشه مسیر آتی مقصد رو تعیین می‌کنه که در واقع نقطه مطلوب و اثر گذار بر حرکت و تامین منابع لازم  و این رویکرد استراتژیک در واقع نوعی از برنامه ریزی آینده نگر که برای از بین بردن عوامل نا مطمئنی که در مسیر توسعه یک منطقه وجود داره به کار می رود .

** کارشناس مدیریت گردشگری