از ژئوتوریسم تا اکوتوریسم

نوشته حسن صادقی یونسی مدرس و پژوهشگر میراث فرهنگی

نشریه الکترونیک جهان گردش– از ژئوتوریسم تا اکوتوریسم راهبردی برای توسعه پایداردهستان بالابند بخش مرکزی فریمان
قسمت اول:

🌍پژوهش میدانی: ژئوتیم فریمان
🌟 دانشور ارجمندحسن صادقی یونسی(پیشکسوت دانشگاه پیام نور خراسان رضویمرکز فریمان ؛همیارطبیعت،دوستدار محیط زیست ) ⭐️مدرس دانشگاه های فریمان (دانشور ارجمند خانم اکرم سلاطینی اسلامیه) 🌟( دانش آموخته کارشناس ارشد*دانشگاه تربیت مدرس تهران گروه هنر) خانم طوبی صادقی یونسی
پنجم آذرماه ۱۴۰۲ دومین روز حضورمان در محدوده افیولیت ملانژهای بالابند بود،سکوت عجیبی حکم فرما بود و جاده شنی و ناهموار نگران مان کرده بود.از کلاته میر حسن و ناری گذشتیم و برای دومین بار توفیق زیارت امامزادگان(کوه مزار) حاصل گردید.گل مدال های اداره منابع طبیعی شامل گابیون ها و خشکه چینی ها قابل تحسین بودند.حضور پرندگان خصوصا کبک ها 
که با آرامش در کنارمان آوازشادی سرداده بودند و یا در کنار درختچه های زرشک و گل بوته های نسترن و “زیل”به بازیگوشی مشغول بودند.

قسمت دوم:
انواع اصلي حركتهاي زمين لغزه اي در ارتفاعات بالابند فریمان عبارتند از: پرتاب شدن ، لغزش و جاري شدن
اما معمولاً تركيبي از موارد فوق رايج و متداول مي باشد. مصالح مي توانند به صورت بلوكهاي سالم يا به صورت خيلي تغيير شكل يافته و خرد شده لغزش کنند، همچنين يك شيب مي تواند خيلي قائم باشد و يا داراي يك شيب ملايم باشد.زون آمیزه رنگین مثل یک تابلو نقاشی خودنمایی می کند و گاه سنگ های آذرین سینیت و گرانیت و کرومیت و منیزیت….و گاه تپه های از نومولیت و فسیل های دوکفه ای و آکینودراماتا ترا کیش و مات می کند.
🟣زمین‌گردشگری(پیشنهاد گروه ما) بر پایه میراث زمین‌شناختی و بازدید از آن شکل می‌گیرد و در نهایت به شناخت و دانش‌اندوزی از سرمایه زمین منتهی می‌شود. ژئوتوریسیم علمی میان‌رشته‌ای در حوزه جغرافیا و زمین‌شناسی است که دربسترمدیریت گردشگری بازتعریف می‌شود.زمین‌گردشگری برگردان پارسی Geo-Tourism است و از دو بخش ژئو Geo به معنای زمین و توریسم Tourism تشکیل شده است. بخش” ژئو” جاذبه‌های زمین‌شناسی، ژئومورفولوژی و میراث معدن‌کاری را شامل می‌شود. بخش توریسم آن به عنوان موضوعی چند رشته‌ای، تمامی زیرساخت‌های صنعت گردشگری از جمله تفسیر، مدیریت، اقامت، تورها و… شامل می‌شود.
🟡این شیوه از گردشگری با گردشگری طبیعت (اکوتوریسم) که در مطالب قبلی در “محدوده روستاهای بیوندکهنه و باباقره ” به آن پرداختیم شباهت زیادی دارد. با این وجود در اکوتوریسم جاذبه‌های طبیعت جاندار را در مرکز توجه قرار دارد اما این صنعت به‌طورکلی با جاذبه‌های طبیعت بی جان سروکار دارد. مخاطبان زمین‌گردشگری فقط متخصصان و کارشناسان زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی نیستند، بلکه گردشگران عادی و علاقه‌مندان طبیعت هستند. در این مختصر کوشش می‌شود تا به تعریف و مفهوم‌سازی زمین‌گردشگری پرداخته شود.شهرستان فریمان ظرفیت های بسیارخوبی در هردو موضوع اکوتوریسم و ژئوتوریسم داشته ودارد.
جالب اینکه هنرصخره ای(لیتوگراف)روستای باغ عباس و امکانات اقامتی این روستا و ناری در هرفصلی از سال می تواند جاذب گردشگران فراوان باشد.
پیشنهاد ما: اجرای رالی خانوادگی در مسیر چشمه جلالکلاته میرحسن و شکرتو وقپق تاز روستای زیبای ناری و کوه مزار(امامزادگان)ناری[پذیرایی و اقامت و بازدید از فسیل های پنجاه میلیون ساله] ومسیر برگشت الیاتو (در صورت امکان بازدید از غرق آبزار) و نهایتا باغ عباس و بازدید از سنگ نگاره ها_خرید حلواجات سنتی و محلی سفارش داده شده . سایر برنامه ها در صورت فرصت بازدید از سد تاریخی با قدمت بیش از هزار سالبازدید از مجموعه پرورش اسب(آریاسپ)….