آفت رقابت راهنمایان گردشگری باآژانس های مسافرتی

✔دکتر محسن قادری
کارشناس و مدیرعامل گروه گردشگری ژیوار

براساس مصوبات هیات وزیران درخصوص برگزاری گشت های مسافرتی،تنها تورهایی مجاز به شمار می‌آیند که از طریق دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری دارای مجوز بند «ب» از وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی باشند، قانونگذار به صراحت تفاوت بین مجاز و غیر مجاز را شفاف بیان کرده است و از سوی دیگر به نقش دفاتر خدمات مسافرتی به عنوان نقطه اتصال بین هتل، ایرلاین،ترانسفر، راهنما وسایر حوزه های سفربعنوان مجری وارائه دهنده بسته های سفر درقالب تورهای اختصاصی، گروهی متناسب با علائق مختلف است،دراین رابطه وظایف راهنمای گردشگری ودیگراجزای این عرصه کاملا مشخص شده است.
طبیعتامسافران درابتدای تصمیم سفر درفضای مجازی و حضوری با شرکت خدمات مسافرتی وارده مشاوره وانتخاب خدمات سفر می شوند ونقطه شروع مسافرت خود را از آنجا استارت می زنند .
دراین صورت است که مسافر علایق وسلایق خود را با کارکنان مجرب درمیان گذاشته وبراساس تجربه سفرهای قبلی خود ودفتر خدمات مسافرتی در قالب تصوری که کارمند آژانس مسافرتی ، از خدمات و تعهداتی که قرار است دریافت کند ، کسب می کند.
شبکه‌های اجتماعی به دلیل پربازدید بودن ، استفاده آسان اغلب برای تبلیغات مورد استفاده قرار می‌گیرند به طوری که تا چندی پیش افزایش بازدید یک سایت آژانس بسیار مهم بود ولی اکنون با گسترش شبکه‌های اجتماعی وکاربردهای متنوع وجذاب آن و استفاده آسان آن بر روی گوشی‌های هوشمند از اهمیت سایت‌ها و داشتن یک صفحه وب کاسته شده است؛در حال حاضربه نظرمی‌رسدانگیزه دهنده برای سفر ومقصدبوده ونقش واسطه میان خریدار و ارایه دهنده خدمات سفر شده ، تااینجای ماجرا امری است عادی که با توجه به گسترش تکنولوژی های نوین امری طبیعی است.
اما؛ زمانی استفاده از این تکنولوژی مشکل زا می شود که عده ای بدون داشتن تخصص، تجربه کافی وظرفیت ارائه خدمات،بدون داشتن مجوزهای لازم اقدام به برگزاری تور می کنند ونارضایتی های زیادی را موجب می‌شوندکه متاسفانه منجربه عدم اعتمادجامعه مسافران به فعالان این عرصه شده و بیشترین ضربه به بدنه گردشگری از این جا رخ می دهد و سفر ارائه دهندگان خدمات سفر کوچک‌تر می شود.
با زنده شدن طبیعت وآمدن بهار،افزایش تقاضای سفر بیشتر می‌شود و برخی افراد بدون مجوز رسمی از میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، بعضا (راهنمایان تورهای مسافرتی کارت دار و غیر کارت دار )با هزینه کمتر و تبلیغ در فضای مجازی، کانال های تلگرامی،اینستاگرام و..تحت عناوینی همچون تورهای طبیعت گردی، کوهنوردی، کویر، نجوم، گشت علمی، آموزشی، دانشجویی، قم و جمکران و تورهای لحظه آخری بدون رعایت قوانین ومقررات وارایه تعهدات لازم به گردشگران، اقدام به جذب مسافر وفروش توروخدمات سفر می‌نمایند که به دلیل عدم پرداخت مالیات،بیمه و….با تفاوت اندک قیمت این نوع تورها، نظرگردشگران را به تبلیغات اغوا کننده جلب می‌‌کنندومسافرین نیز بدون تحقیق واطلاع ازعواقب ان ازاین خدمات خریداری می‌ کنند.
متاسفانه شاهد هرج ومرج وآفت بزرگی هستیم که درآن راهنمایان وافرادغیرمجاز درتورهای داخلی وخارجی درترازیک آژانس مسافرتی خدمات ارایه می کنند و سفره دفاتر خدمات مسافرتی را کوچک‌تر کرده اند.
با گشتی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی این افرادکاملا قابل شناسایی هستند،اما؛ وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و دیگر دستگاه های نظارتی نسبت به این آشفته بازار ورود نمی کنند وبا عدم ورود به این مهم موجب گسترش قارچ گونه فعالیت این افرادمی‌شوند که علاوه بر آسیبی که اعتبار گردشگری واردمی شود دفاتر خدمات مسافرتی فعال را نیزهر روز تضعیف می کند و سفر خدمات آنها را کوچک‌تر می کنندوسبب بروز مشکلات وخسارتهایی برای گردشگران نیز می شوندو روزی نیست که از اتفاقات ناخوشایند و کلاهبرداری های تورهای گردشگری خبری در رسانه ها منتشرنشود، عدم هماهنگی کافی بین ارگان های مختلف و ساماندهی و برخورد با اینگونه خدمات غیرمجاز،به فعالیت ها انها دامن زده است و آنها توانسته اند در این آب گل الود به خوبی ماهی بگیرند.
اگر تمامی تورها ،حتی آنها که فقط در فضای مجازی به فعالیت می پردازند شناسنامه دار و دارای مجوز شوند همانند مهر اصالت کالا،هم اطمینان مخاطب بیشتر خواهدبود و هم از فعالیت افراد سودجو و غیرمتخصص در زمینه جلوگیری خواهد شد.
از این رو پیشنهاد می شودوزارت میراث فرهنکی،صنایع دستی و گردشگری کمیته حقیقت یاب و نظارت را تشکیل داده و به این موارد رسیدگی کندوبه نحو مقتضی ازاین معضل جلوگیری شود تا کمتر شاهد بروزشکایات وسلب اعتماد گردشگران باشیم.